Emtia piyasasında bir önceki hafta olduğu gibi geçen hafta da oynaklık ve fiyatlardaki yüksek dalga boyu devam ederken, ürün bazlı ayrışmalar da sürdü. Tedarik zincirindeki aksaklıklar, enerji arzındaki sıkıntılar, emtia stoklarındaki azalışlar fiyatları yükseltirken, ABD 10 yıllık tahvil faizlerindeki ve dolardaki yükselişler fiyatları aşağı yönlü etkiledi. Geçen hafta emtia piyasasında pamuğun performansı dikkati çekti.
Emtia piyasasında beyaz altın olarak nitelendirilen pamuk geçen hafta 1,07 dolarla hem 10 yılın zirvesini gördü hem de yüzde 8,8 ile en çok değer kazanan ürünlerden bir tanesi oldu. Pamuk fiyatları böylece 10 yıldır ilk defa 1 doları aştı. Olumsuz hava koşulları ve sevkiyattaki sıkıntılarının arzı tehlikeye sokması, fiyatları yukarı yönlü etkiledi.
Analistler, pamuktaki fiyat artışlarının tekstil maliyetlerinin de yükselebileceği anlamına geldiğini belirtti. Enerji kalemlerindeki ralli geçen hafta da devam etti. Doğal gaz fiyatı yüzde 8,1 yükselirken, Brent petrol de yüzde 2,3 artış kaydederek 79,9 dolarla Ekim 2018'den bu yana en yüksek seviyeyi gördü.
Salgınla birlikte önemli kırılmaların yaşandığı tedarik zincirindeki aksamalar ve arzının yetersiz kalabileceği endişesi doğal gaz fiyatlarında sert yükselişlere neden oldu.
Analistler, Avrupa'da kış mevsiminin kendini hissettirmeye başlamasıyla artan ısınma ihtiyacının tüketici harcamalarında ciddi etkileri olmasının beklendiğini ifade etti.
Azalan petrol stokları ve petrol üreticisi ülkelerin petrol arzını teknik sebeplerden dolayı artıramayacak olması nedeniyle Brent petrolün varil fiyatı, yükseliş eğilimini üst üste altıncı haftaya taşıdı.
METALLERDE SERT DÜŞÜŞLER GÖRÜLDÜ
Geçen hafta metallerde sert düşüşler görüldü. Bakır yüzde 2,4, paladyum yüzde 2,4, platin yüzde 1, alüminyum yüzde 2,7, nikel yüzde 4,5, çinko yüzde 2,4 değer kaybetti.
Küresel ekonomiye yönelik endişelerle dolara olan talebin artması metal fiyatlarını olumsuz etkiledi. Bakır fiyatları, Çin'de fabrikaların elektrik kullanımında kısıntıya gitmesi ve yaşanan kapanmalarla, talebe yönelik endişelerle düştü.
Araba motorlarındaki katalitik dönüştürücülerde kullanılan paladyum ve platinin fiyatları da çip krizinin otomotiv üretimini baskılamasıyla düşüşe devam etti.
Altın ve gümüş ise yüzde 0,6 değer kazandı. Küresel piyasalarda artan belirsizlikler altın fiyatlarını yukarı yönlü etkilerken, dolar endeksi ve ABD 10 yıllık tahvil faizlerinin yükselmesine karşın sonradan bir nebze geri çekilmesiyle gümüş fiyatları artış kaydetti.
TARIM EMTİASINDA YÜKSELİŞ EĞİLİMİ SÜRÜYOR
Tarım emtiasındaki yükseliş eğilim ise devam ediyor. Arz endişeleri, stoklardaki düşüş, teslimata yönelik yaşanan sıkıntılar ve konteyner yetersizliği tarım emtia fiyatlarının artmasına sebep oluyor.
Analistler, Avrupa'da artan doğalgaz fiyatlarının bölgedeki en büyük tarımsal ihracatçı olan Hollanda'da seralardaki üretimi etkilemeye başladığını belirterek, artan doğal gaz ve elektrik fiyatlarının değer bakımından dünyanın en büyük ikinci gıda ihracatçısı Hollanda’da seraların küçülmesine ya da kapanmasına neden olduğunu vurguladı.
Geçen hafta buğday yüzde 4,4, kahve yüzde 5, mısır yüzde 2,9, şeker yüzde 2,1, kakao yüzde 5 değer kazandı. Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, AA muhabirine yaptığı açıklamada, dolar endeksinin 93 dolar üzerinde kalmaya devam ettiğini, bunun da varlık fiyatları üzerinde baskı oluşturduğunu belirtti.
Pamuk fiyatının son on yılın en yüksek seviyesine çıktığını ifade eden Ergezen, Hindistan'da pamuk kurdu salgını bulunduğunu, bu nedenle rekoltenin düşeceği endişelerinin etkili olduğunu aktardı.
Ergezen, Hindistan'ın dünyanın en büyük pamuk üreticilerinden bir tanesi olduğunu vurguladı. Buğdayın haftayı yükselişle tamamladığını kaydeden Ergezen, "ABD Tarım Bakanlığı (USDA), buğday stoklarının son on dört yılın en düşük seviyelerine gerilediğini açıkladı. Bu nedenle arz endişelerinde artış var. Hafta boyunca bunun etkisini vadeli işlemlerde gördük. Fakat haftalık ihracat verilerindeki düşüş, bu hafta kar satışlarına yol açabilir." dedi.
Ergezen, küresel olarak halen konteyner talebinin yüksek olması nedeniyle, yüklemelerde gecikme yaşandığını, bu nedenle özellikle kahvede kısa vadeli arz endişelerinin devam ettiğini belirtti.
Brezilya, dünyanın en büyük kahve üreticisi olduğunu ifade eden Ergezen, Brezilya'da yağışların yetersiz olmasının arz endişelerinin artmasına yol açtığını aktardı.
Ergezen, aynı zamanda bu sene Brezilya’da son 20 yılın en kötü donunun görüldüğünü, bu nedenle üretim endişelerinin de arttığını dile getirdi.
Mısır fiyatlarına değinen Ergezen, "Mısır, haftayı yükselişle kapadı. Talebin yüksek olması ve petrol fiyatlarındaki yükseliş, mısır fiyatlarını destekliyor. Mısır, biyodizel üretimi için kullanılan ürünlerden biri. Petrol fiyatları yükselince, mısır talebi artacağı beklentisi oluyor." değerlendirmesinde bulundu.